Vraagbaak

Overzicht van de meest gestelde vragen van onze cursisten of gebruikers van het programma Sigma.

Heeft u zelf vragen? Stel ze gerust, even mailen naar info@schrijvers.nl en u ontvangt zo snel mogelijk antwoord!

Vraag

Hoe bepaal ik de ondersteuningshoek bij een gestuurde boring?

Antwoord

Bij enkele buis boren is de ondersteuningshoek gelijk aan 120°. Bij bundelboringen is de ondersteuningshoek 30° en de belastinghoek 30°. In Sigma wordt dit standaard geselecteerd en kan dit handmatig worden aangepast wanneer gekozen is voor geavanceerde berekeningsmethode.

Vraag
Bij welke kruisingen moet een mantelbuis worden toegepast?

Antwoord
In het algemeen hangt dit af van de vergunningverlenende instantie. Bij horizontaal gestuurde boringen is het in het algemeen noodzakelijk om bij vloeistofleidingen een mantelbuis toe te passen bij de kruising met boezemwaterkeringen en rivierwaterkeringen.

Vraag
Vanuit oogpunt van toenemende kostenreductie komt steeds vaker het verzoek om een leiding niet meer te verleggen maar om er asfalt overheen te draaien. Hoe verhoudt zich dit met de NEN 3650?

Antwoord
Wanneer rekentechnisch wordt aangetoond dat de leiding er tegen kan, bestaan er in principe geen bezwaren. De NEN maakt wel onderscheid in materialen. Niet alle materialen vallen onder de NEN.

Vraag
Is de NEN vervanger van de Pijpleidingcode?

Antwoord
De Pijpleidingcode is per 1 juli 1998 ingetrokken. Vanaf dat moment moet men voor nieuwe projecten de NEN-normen hanteren.

Vraag
Is er een verhouding tussen de diameter en de diepteligging van de leiding

Antwoord
In het algemeen niet. Er is wel een verhouding tussen de wanddikte van de leiding en de diepteligging. Dit heeft te maken met het wandweerstandsmoment.

Vraag
Wat zijn in grote lijnen de verschillen tussen de (oude) Pijpleidingcode en de (nieuwe) NEN 3650?

Antwoord
In het kort kan gesteld worden dat de Pijpleidingcode een “Zuid-Hollandse” norm was, die men wel of niet kon toepassen. De NEN-norm is een landelijke norm die men in heel Nederland moet toepassen. Volgens de Wet op de Waterkeringen moeten waterschappen bijv. de bestaande leidingen toetsen. Niet iedereen gebruikte de Pijpleidingcode. Meer en meer instanties hanteren de NEN-normen

Vraag
Met welke frequentie wordt de NEN aangepast, wat te doen met bestaande leidingen?

Antwoord
Frequentie is niet aan te geven. Hangt af van de noodzaak tot wijziging. Aangaande bestaande leidingen wordt altijd een passage opgenomen hoe er mee omgegaan moet worden.

Vraag
NEN is opgesteld voor leidingen in, of nabij belangrijke waterstaatswerken en voor leidingen die in milieugevoelige gebieden liggen. Bestaat er nu niet het gevaar dat gemeenten er toch te pas en te onpas gebruik van gaan maken door de normen van toepassing te verklaren voor deze gebieden? Immers het maken van de juiste berekeningen vergt nogal wat tijd en energie.

Antwoord
Wanneer gemeenten berekeningen eisen dan kan het zijn uit oogpunt van privaatrechtelijke aspecten (men heeft eigendommen) of publiekrechtelijk (men heeft een taak waarvoor men moet zorgen). Leidingen in milieugevoelige gebieden moeten voldoen aan de eisen indien het te transporteren medium er voor kan zorgen dat het milieu wordt aangetast. Te denken valt aan olieleidingen en rioolpersleidingen. Het aanleggen van een schoonwaterleiding hoeft geen probleem te zijn. De aanlegfase is dan vaak maatgevend. Bronbemaling, lozing zout water, enz.
Aan het maken van de juiste berekeningen moet wel tijd worden besteed maar dat is vaak een kwestie van goed schematiseren.

Vraag
Wat verstaat men precies onder deze werken. Wie heeft dat bepaald?

Antwoord
Waterstaatswerken zijn:
a. Dijken / rivierwaterkeringen / boezem- en polderkaden
b. Wegen (rijks/provincie/gemeenten)
c. Spoorwegen
De beheerders kunnen de NEN-normen van toepassing verklaren. Er kunnen dus best een aantal bijkomen.

Vraag
Kunstwerk en beheersperiode: wat betekent dit in naam van bedrijfsvoering? Wat moet je doen of juist niet? Directe omgeving van de buisleiding bewaken?

Antwoord
Het gaat niet alleen om leidingenaanleg maar ook om de gebruiksfase. Veelal zijn dit soort aspecten onderbelicht. Wat te doen bij veel zettingen, afsluiters die niet werken, kathodische bescherming enz.
Je moet alles aangaande de leidingen + stations goed archiveren. De vergunningverlenende instantie kan van tijd tot tijd om aanvullende gegevens vragen.
Bouwen langs/boven leidingen kunnen gevolgen hebben, enerzijds praat je dan over sterktetechnische aspecten, anderzijds kun je denken aan bereikbaarheid tijdens calamiteiten.

Vraag
Heeft de mantelbuis die eventueel gelegd moet worden invloed op de watervoerende buis?

Antwoord
Qua spanningen kan dit grote gevolgen hebben. Met name de overgang vanuit de mantelbuis is een belangrijk aandachtspunt.

Vraag
Voldoet de NEN aan de Europese normen?

Antwoord
Lidstaten zijn verplicht Europese normen te hanteren. Men kan daarbovenop strengere normen maken. Geen lichtere normen.

Vraag
Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen van de NEN 3650-3651?

Antwoord
Worden herzien. Zie de website van NEN: www.nen.nl

Vraag
Is er een relatie tussen de diameter van de buis en de dekking van de leiding t.p.v. de weg

Antwoord
De Pijpleidingcode is per 1 juli 1998 ingetrokken. Vanaf dat moment moet men voor nieuwe projecten de NEN-normen hanteren.

Vraag
Moeten kruisingen altijd van K.B. worden voorzien?

Antwoord
Kruisingen met belangrijke waterstaatswerken wel. Is ook in belang van de leidingeigenaar. Zeker in een corrosieve omgeving of een gebied met grote zettingen

Vraag
Is er een manier om er voor te zorgen dat je in het dijkseizoen toch in de dijk mag werken om nieuwe aansluitingen voor woningen/bedrijven te maken?

Antwoord
Situatieafhankelijk. Is bij sommige waterschappen bespreekbaar. Te denken valt aan het ís-ochtends beginnen en aan het eind van de werkdag dichtgooien van de ingravingen.

Vraag
Hoe inhoudelijk kijkt een hoogheemraadschap naar een vergunningaanvraag? Ik heb het idee dat als de uitkomst binnen de norm valt en er boven aan de uitdraai Schrijvers staat (als gebruikt programma) het al snel goed is!

Antwoord
Kennis verschilt per waterschap. Vandaar ook dat wij cursussen geven over deze materie.Programma Schrijvers gebruiken wil niet zeggen dat men snapt waar het om gaat.

Vraag
Waarom zijn er drie maanden nodig voor vergunningverlening (en ligt de vergunning als je na drie maanden belt altijd net bij de typekamer)?

Antwoord
Afhandeling van aanvragen vraagt tijd. Soms worden aanvragen onvolledig ingediend. Sommige vergunningverlenende instanties werken met raamvergunningen waardoor procedures sneller gaan.

Vraag
Als er met de NEN gerekend moet worden, moet er dan een mantelbuis om de watervoerende buis en zo ja, wat heeft dit dan voor een invloed op de berekening van de wanddikte?

Antwoord
Of er een mantelbuis moet worden toegepast hangt af van het te kruisen object. In het algemeen kan worden gesteld dat bij het kruisen van een boezemkade een mantelbuis moet worden gebruikt indien er tenminste sprake is van een horizontaal bestuurbare boring. Wanneer dit niet het geval is kan een damwandscherm ook volstaan.
De invloed van een mantelbuis is tweeërlei. Ten eerste zal de mantelbuis belast worden met grond- en verkeersbelasting. In het algemeen niet op inwendige druk. Ten tweede zal de mediumleiding vooral belast worden op inwendige druk. De mediumbuis kan hierdoor vaak dunner worden.

Vraag
Geldt de NEN alleen voor nieuwe leidingen of mag men bij bijvoorbeeld dijkverbeteringen de al bestaande leidingen ook toetsen aan de NEN, of toetst men dit anders? In principe geldt de NEN voor nieuwe leidingen.

Antwoord
Dit komt omdat je ook gaat kijken naar spanningen die optreden tijdens en/of direct na aanleg van de leiding. Voor het toetsen van bestaande leidingen is een andere rekenmethode ontwikkeld. Deze wordt o.a. door waterschappen toegepast bij het beoordelen van de veiligheid van primaire waterkeringen

Vraag
Hoe zit het in de toekomst. Blijft de norm gelden als je vergunning is verleend ook als er een strengere versie komt?

Antwoord
De normen worden aangepast. Enerzijds vanwege Europese wetgeving, die Nederland uiteraard zal moeten volgen, anderzijds door verbeterde inzichten. Dit speelt met name bij horizontaal bestuurbare boringen.
Het is tot op heden niet gebruikelijk dat men bestaande kruisingen moet aanpassen aan strengere wetgevingen. Vaak wordt er dan gewerkt met een overgangstermijn of aanvullende bepalingen.

Vraag
Is er uit de leidingberekening volgens de NEN 3650 nog meer af te leiden dan alleen de kwaliteit en wanddikte van de stalen leiding?

Antwoord
Uiteraard kun je meer afleiden dan alleen kwaliteit en wanddikte. Juist uit oogpunt van beheer en onderhoud van de leidingen is het kritisch bekijken van berekeningen nuttig. Waar zit bijvoorbeeld het maximaal moment, hoe zit het met de zettingen. Wat is de consequentie indien er sprake is van zeer slechte grondslag waardoor de zettingen groter worden, etc.

Vraag
De invloeden van steeds maar strengere eisen van de waterschappen zijn merkbaar binnen de waterleidingwereld?

Antwoord
Waterschappen die zich in het verleden hebben geconformeerd aan de Pijpleidingcode gebruiken uiteraard de vervangende normen. En dit zijn de NEN-normen. Waterschappen die deze Pijpleidingcode niet hebben gebruikt, moeten wel overstappen op de NEN-normen. De vraag (eigenlijk conclusie) is eigenlijk niet juist. Er zijn normen opgesteld die een leiding-eigenaar moet gebruiken indien hij een leiding wil aanleggen in een bepaald gebied. Los van de vraag of een waterschap de eis stelt, is het de verantwoordelijkheid van de leidingeigenaar om geldende normen te gebruiken.

Vraag
Zijn de steeds maar strenger wordende waterschappen af te remmen of af te zwakken door een onderbouwd rekensysteem van de waterleidingbedrijven?

Antwoord
Zie ook vorig antwoord.
Je mag andere rekenmethoden hanteren. In de praktijk komt het er dan op neer dat je de leiding uitgebreid moet gaan berekenen. De vergunningverlener moet hier dan wel mee instemmen.

Vraag
De eisen van de waterschappen kunnen zo extreem zijn dat een technische uitvoering voor de waterleidingbedrijven onmogelijk is, terwijl deze wel een leveringsplicht hebben. Hoe zou een dergelijk probleem opgelost kunnen worden?

Antwoord
Zo extreem zijn de eisen niet. Er is wel een belangrijk verschil in opvatting. Waterschappen gaan uit van veiligheid: de bescherming van het achterliggende gebied. Daarnaast is men vaak vaarwegbeheerder of heeft men grote kanalen nodig vanwege de aan- of afvoer van water. Leidingeigenaren hebben hier vaak geen boodschap aan. Zij moeten van punt A naar punt B en kiezen vaak waterkeringen uit als kabel- en leidingstroken.

Vraag
Graag nog eens de leidingdelen benoemen die deel uitmaken van een horizontaal gestuurde boring.

Antwoord
In principe wordt er uitgegaan van 5 delen. Twee bochten en 3 rechte stukken. Afhankelijk van de situatie komt het voor dat er minder rechte delen worden gebruikt. Je begint met een recht deel, vervolgens krijg je de neergaande bocht. Onder het te kruisen object krijg je het tweede rechte deel. Na het passeren van het object krijg je de opgaande bocht. Om vervolgens weer bovengronds te komen heb je weer een recht stuk nodig. Het kan zijn dat er sprake is van alleen twee bochten en geen rechte stukken. Je krijgt dan de neergaande en de opgaande bocht.

Vraag
Graag nog wat beschouwingen m.b.t. de maatgevende doorsnede bij een horizontaal gestuurde boring onder bijvoorbeeld een kanaal…

Antwoord
Voor het maken van de sterkteberekening spelen twee belangrijke zaken een rol. Ten eerste de kromming. Dit geeft een spanning in langsrichting. In de eindsituatie (leiding ligt op zijn plaats en wordt in omtreksrichting belast door met name grondbelastingen). In deze situatie is in feite de zwaarst belaste doorsnede maatgevend voor de hele boring.

Vraag
In welke gevallen voldoet de NEN 3650 niet?

Antwoord
In feite niet te beantwoorden.

Vraag
Is de norm internationaal bruikbaar?

Antwoord
Mits je verwijst naar de normen en je lokale grondeigenschappen toepast. Overigens zijn veel internationaal aanvaarde berekeningsmethoden opgenomen in de normen.